2022 yılı yapay zekâ çağı ve mesleki gelişimler, son yıllarda büyük değişim gösteriyor yeni ekosistemler yeni girişimler ile hayata geçiyor.

2020 yılında yapay zekâ çağına giriş yapılmış, teknolojide niş yaklaşımlar hız kazanmıştır.

• Arttırılmış Sanal Gerçeklik,
• Hologram,
• Fijital Teknoloji.

Sosyal medya değişim geçirerek, dijitalden yapay zekâ teknolojilerine geçiş yapılıyor.

• Meta – Metaverse: 

Facebook, İnstagram, Occus VR ve Whatsapp. 

(Metaverse, her sektörü içinde barındıran sanal bir teknoloji ağıdır.)

• Linkedin,
• Twitter,
• Youtube,
• Diğer sosyal mecralar.

İş insanlarının, sosyal medya sektörüne al atıp, birçok sosyal mecrayı satın alıp teknoloji tabanlı yatırımlar yapması geleceğin teknoloji dünyasında nasıl bir evrim geçireceğini gözler önüne seriyor.

Pazarlama ve satış mesleği hakkında ekosistemi incelediğimizde karşımıza:

• İnovasyon odaklı, 
• Yaratıcı,
• Düşündüren
• Sorgulayan,
• Analiz yetenekleri gelişmiş,

yöntemler karşımıza çıkıyor.

Stratejik Pazarlama ve Satış, bütün sektörlere damgasını vurarak ve yeni teknolojiler kullanılarak, iş hayatında gelişim gösteriyor.

Stratejik Pazarlama Yöntemleri:

• Geleneksel Pazarlama Yöntemleri,
• Klasik Pazarlama Yöntemleri,
• Modern Pazarlama Yöntemleri,
• Sosyal Medya Pazarlama Yöntemleri,
• Dijital Pazarlama Yöntemleri,
• Yapay Zekâ Pazarlama Yöntemleri.

Her bir pazarlama yöntemlerinin alt başlıkları çeşitlilik gösteriyor. İş dünyasında ve hayatımızda sürdürülebilirlik çerçevesinde ve stratejik olarak uygulanırsa birçok kazanımlar yaratacağı görülüyor.

Gerilla pazarlama, buzz pazarlama, yeşil pazarlama, inovasyon pazarlama, retro pazarlama, yaratıcı pazarlama, sürdürülebilir pazarlama, deneyimsel pazarlama ve daha fazlasını sayabiliriz.

Mesleki çalışmalar:

• Stratejik Pazarlama ve Satış,
• Neuro Marketing Bilimi (Nöro Pazarlama, Algı Yönetimi ve İkna Stratejileri)
• Alfa Kuşağı ve Jenerasyonlar,
• Yapay Zekâ Çağı ve Teknolojileri,
• Girişimcilik,
• Kariyer Yönetimi,
• İtibar Yönetimi,
• Marka ve Kişisel Markalaşma,
• Mentor,
• Eğitim ve Danışmanlık.

Pazarlama ve Satış, 2020 yılından itibaren bakış açısı bakımından evrimleşmeye başlamıştır.

Pazarlama: Bir ürün, hizmet ve teknolojinin, müşteri ve tüketici gruplarının, istek ihtiyaç ve ilk sahip olma duygularına hitap etmesi, müşteri ve tüketici gruplarına detaylı sunumunun yapılması, ikna süreci olup ilgili bilgilendirilmenin yapılmasıdır.

Satış: Bir ürün hizmet ve teknolojinin, detaylı sunumunun yapılması sonrası, ilgili emtianın iki taraf arasında el değiştirmesi (değiş tokuş, barter, hisse senedi, sanal döviz, takas, kredi kartı) sonucu bedelinin kasaya nakit olarak giriş yapmasıdır.

Pazarlama Karması Philip KOTLER 4P

• Ürün,
• Yer,
• Tutundurma,
• Fiyat.

Dünyada, 250’ nin üzerinde pazarlama tanımı bulunmaktadır. Pazarlama mesleğine makro açıdan değil mikro açıdan baktığımızda, pazarlama karması 4 ana kategoriden oluşur. Bunlardan bir tanesi olan tutundurma, kendi içinde çeşitlilik göstermektedir.

Piyasada en çok karıştırılan konulardan bir tanesi müşteri ve tüketici kavramlarıdır. 

Literatürü incelediğimizde, birçok bilim insanı çalışmalarında tüketici kavramından söz etmekte, vak’ a çalışmaları tüketici grupları üzerinden yapılmaktadır.

Reel ekonomiye baktığımızda, bizler ilk bakışta:

Müşteri miyiz, Tüketici miyiz!

bu kritik sorunun cevabı son derece basit olmasına karşın, kafalarda karışıklık ve soru işareti hakimdir.

Müşteri; İstediği ve ihtiyaç duyduğu ürün hizmet ve teknolojiyi pazar piyasasında arayan ve diğer piyasa koşullarında karşılaştıran ikame ürünleri de inceleyen ilk gruptur. Basitçe her bir insan ilk önce müşteridir.

Tüketici; istediği ürü hizmet ve teknolojiyi pazar piyasasında bulup satın alan ve kullanmaya başlayan kısaca deneyimleyen kişilerdir, basitçe ikincil olarak tüketiciyiz.

Her bir kişi ilk olarak müşteri sonra tüketicidir.

Bir konu hakkında çalışma yaparken, müşteri grupları üzerinden detaylara girmemiz daha sağlıklı olacaktır.

Piyasa ekonomisinde bilinmesi gereken önemli farklılıklar:

• Pazarlama temsilcisi,
• Satış temsilcisi,
• Pazarlamacı,
• Satışçı,
• Pazarlama ve satış temsilcisi,
• Pazarlama ve satış analiz danışmanı.

Departman farklılıkları:

• Pazarlama departmanının görev ve sorumlulukları,
• Satış departmanının görev ve sorumlulukları.

Neuro Marketing Bilimi: 2015 yılı itibari ile tüm dünyada gelişmeye başlamış, müşteri ve tüketici gruplarının kalplerine duygularına dokunulması, AR-GE çalışmaları ile süreç hızlı bir şekilde devam ediyor.

Eski beyin, alt beyin ve sürüngen beyin, hayatımızdaki temel karar alıcılardır.

Müşterilerimizin ve tüketicilerimizin eski beynini ne kadar etkili ikna ederseniz; ürün, hizmet ve teknolojileri potansiyel hedef kitlenize daha rahat ve kısa zamanda pazarlayıp satabilirsiniz.

Eski beyni ikna edebilmeniz için 5 duyu organına hitap edebilmeniz ve ana uyarıcıları çok iyi kullanabilmeniz gerekir.

Dünyadaki birçok işletme tarafından AR-GE çalışmaları yapılmaktadır. Maliyetleri çok yüksek olmasına rağmen, potansiyel müşteri ve tüketici gruplarını ikna edebilmek ve satışları arttırabilmek için neuro marketing bilimi çalışmaları yapılıyor.

Duyu Organlarımız:

• Görme duyusuna; Renklerin Gücü ve Görseller,
• Sesin iyi seçilmesi; Yapılan alışverişe göre hareketli müzik veya yavaş müzik,
• Koku algısı; Ürünleri satın almadan önce koklarız,
• Dokunma duygusu; Şekil ve biçimlerin bizleri etkilemesi.

Kapitalist ekosistemde ve patronların dünyasında, zaman yönetimi esas alınıyor. Müşteri ve tüketici gruplarını ikna etmek için zaman yönetimi baz alınarak 30 saniyede gönülleri fethetmek ve çok daha fazla; ürün, hizmet ve teknoloji grupları satın alınması için her bir profesyonel maksimum gayret sarf ediyor.

AR-GE çalışmaları, teknoloji yönetimi ile kurumsal ve bireysel teknolojilere damga vuruyor: 

• Müşteri Deneyimi bütün sektörlerde önemini ispatlanmış,
• Müşteri deneyimi haritası oluşturuluyor,
• Yaratıcı odaklı müşteri deneyimleme haritası işletmelerde yapılandırılıyor,
• %100 Müşteri memnuniyeti mutluluğu yönetimi uygulanıyor,
• Yapay Zekâ Teknolojilerinin kullanımı artış gösteriyor,
• Yapay Zekâ İçerik Yönetimi,
• Yapay Zekâ Algoritmaları,
• Dijital Mecralarda Yeni Teknolojiler kullanılıyor,
• QR Kod ve Kare Kod teknolojileri,
• Web siteleri,
• Pazaryerleri,
• Yapay Zekâ Teknolojileri,
• Kısa 15 saniyelik videolar,
• Pazar yerlerinde satın alma odaklı navigasyonlar,
• Neurocode,
• Sanal hologram asistanlar,
• Zaman yönetimi esaslı tedarik zinciri yönetimi,
• Analiz Süreçleri:
• SWOT,
• PEST,
• DRAGON,
• AIDA,
• Diğer analiz türleri.

Kuşaklar ve Teknolojideki Yerleri:

Jenerasyonları incelediğimizde, geçmişten günümüze kadar demografik ve kültürel faktörlerin etkisiyle birçok pozitif ve negatif yapılar ile karşılaşıyorduk.

Teknolojinin hızlı gelişmesi, kuşaklar arasındaki bazı çatışmaları ortadan kaldırarak paylaşım odaklı yaklaşımlar kurulmasına zemin hazırlanıyor.

Kuşaklar:

• 1946 yılı ve öncesi,
• Sessiz kuşak,
• Baby boomers,
• Yetişkinler,
• X Kuşağı,
• Y Kuşağı,
• Z Kuşağı,
• Alfa Kuşağı,
• Beta Kuşağı.

Her bir kuşağın kendi özel yapısı olup, diğer kuşaklardan farklı yapılar barındırmaktadır. 

Özellikle teknoloji kullanımında kuşaklar arasındaki çatışmalar ön plana çıkıyor, yapay zekâ çağının hayatımıza girmesi ile teknoloji çatışmaları yerini paylaşım ekosistemine bırakıyor.

Kuşakların temel özellikleri:

• İletişim ve Etkileşim,
• Kuşaklar ve Yapıları,
• Kuşaklar arası çatışma,
• Kuşaklar arası paylaşım,
• Teknoloji Yönetimi,
• Ekonomi ve demografik yapıya uygun kuşakların dinamikleri,
• Yapay Zekâ Çağı,
• Dijital Teknoloji,
• 2023 Yılı Yeni Teknolojiler.

Değer Dinamiklerinin Keşfedilme Güdüsü:

Markadan kişisel markalaşmaya geçiş süreci. Dünyanın en büyük firmaları zaman döngüsünde gelişim gösterirken, jenerasyonlar kişisel markalarına önem vererek dünyada niş ekosisteme giriş yapıyorlar.

Pazarlama ve satış mesleğini incelediğimizde, insanoğlunun yeryüzüne ayak basması ile başlamış, günümüze kadar teknolojinin evrimleşmesi ile mesleğe kendi içinde birçok tanımlar yapılmıştır.

Demografik ve kültürel yapı mesleği tüm yönleriyle etkisi altına almıştır.

Mesleği analiz ederken; demografik yapı ve toplumsal kültür, gelenek ve görenekleri ile değerlendirilmesi uygun olacaktır.

Satış teknikleri de, pazar yapısı ve ülkelerin yasaları çerçevesinde değişimler gösteriyor.

Satış çevresi:

• Direk satış,
• Doğrudan satış,
• Gizli satış,
• Çapraz satış,
• Üst satış,
• Yapay zekâ odaklı satış,
• Teknolojik satış,
• Neuro satış,
• Kalanlı satış,
• Küsüratlı satış,
• Psikolojik satış,
• Promosyonlu satış stratejileri,
• Kuponlu satış,
• Tele satış,
• SMS satış,
• İzinli ve izinsiz satış,
• KVKK satışlar,
• Mobil satış,
• Zaman yönetimli satışlar,
• Mevsimlik satışlar (4 periyot),
• Duygusal satışlar,
• Stratejik satışlar,
• 2023 yılı yeni satış trendleri.

Konferans, seminer, workshop ve panellerde kullanılacak özel teknikler:

• 15 saniyede kişinin kendisini tanıtması,
• Konuşmacıdan, iş insanlarının veya öğrencilerin randevu talep etmesi.
• Kısa ve net powerpoint sunumları,
• Sunumlarda kullanılacak; görseller, anahtar kelimeler ve slayt sayısı.
• Dinleme sanatı,
• Dinlemek anlamanın yarısıdır. Dinleyen ve anlayan kişi çözümler üretir.
• Mesleki terimler ile konuşma teknikleri,
• Müşterilerinize yalın anlatım, meslektaşlarınıza mesleki jargon kullanımı.
• 15 saniyelik kısa videolar,
• Etkili beden dili,
• Algıyı yönetebilmek,
• Yaşanmış vak’ a çalışmaları,
• Teknoloji destekli sunum çalışmaları,
• Gelişen teknoloji ile kullanılacak özel stratejik teknikler.

2023 yılı ve gelecek teknolojiler bizlere neleri daha farklı ve basit yapabileceğimizi gösterecektir.

• Potansiyel hedef kitle ile etkili etkileşim yönetimi. Kişisel ürün hizmet ve teknoloji grupları olup imalat aşamasına geçiş.
• Fiyat politikalarının önemsiz olduğu, sadece talebe uygun; ürün hizmet ve teknoloji modellerinin yer aldığı çalışma sistemi geçerlidir.
• VİP modelli, arama motoru senkronize ve analiz trendleri.
• Müşteri deneyimi yapay zekâ teknolojileri.
• Her zaman geçerli olan networking.
• Markadan kişisel markalaşmaya ve yeni trend modeli olan özel markalaşma.
• 6G ve Li-Fi teknolojileri, hayatımızda yerini alacak.
• Nitelikli iş gücü profesyonellerinde artış yaşanacak.

Müşteri odaklılık gelişmişliğin göstergesidir.

Tüketici odaklılık tüketim toplumlarının üretmeyen sadece tüketen yönetim şeklidir.

Müşteri odaklılık:

• Vizyon,
• Strateji,
• Sürdürülebilirlik,
• Yaratıcılık.

Tüketici odaklılık:

• İnovasyon,
• İş geliştirme.

İnovasyon bir yenilik değildir. Ürün hizmet ve teknolojinin geliştirilmesidir.

• 2023 yılında IOT yerini IOB (nesnelerin davranışı) teknolojisine bırakarak gelişmeleri yakından göreceğiz. 
• Geleceğimiz EQ üzerine kurulacak ve AR-GE çalışmaları bu bilim üzerine inşa edilecek.
• Re-marketing AR-GE çalışmaları ile ürünlere inovasyon odaklı çalışmalar yapılarak, müşteri ve tüketici zevklerine hitap edecek gelecek nesil çalışmalar yapılıyor.
• Yeni teknolojiler ile wi-fi ile şarj edilebilir arabalar, hem de 5 dakika gibi kısa bir zamanda müşteri ve tüketicilerin memnuniyetini arttırmak için çalışmalar sürdürülüyor.
• Ambalaj sektörü dünya ekosisteminin temiz kalması adına yeşil pazarlamaya önem vererek artıkları geri dönüşüm sürecine dahil ederek doğaya saygılı ambalajlar ile yiyecek ve içecek sektörlerine hizmetlerini sunacak.

Her yeni Müşteri

Daha fazla Tüketici demektir.

Hayatımızı ve geleceğimizi Deneyim Ekonomisi inşa edecek.

Müşteri ve tüketiciler; ürün hizmet ve teknoloji gruplarını yapay zekâ teknolojileri ile kişiselleştirilmiş deneyimler ile fayda sağlayıp özel taleplerini oluşturarak satın alma davranışlarını hayata geçireceklerdir.

Serkan UYGUR (MA)

Pazarlama ve Satış Analiz Danışmanı

UYGUR Danışmanlık

serkanuygur.marketing@gmail.com